Bệnh gút và những nguyên nhân chỉ có ở Việt Nam

Theo thống kê, ít tìm được nơi nào có tỉ lệ bệnh gút do tăng acid uric trong máu cao bằng nước ta. Điều đáng nói là ở Việt Nam xuất hiện những nguyên nhân gây nên tình trạng acid máu cao ‘phi chuẩn’ mà nếu bác sỹ không để ý rất dễ bỏ qua.

Ăn kiêng cũng mắc gút

Acid uric là sản phẩm từ chu trình thoái biến chất đạm có gốc purin nhưng cũng không vô cớ bỗng tăng cao trong máu rồi sau đó đóng tinh thể trong khớp, sinh bệnh gút. Thông thường, nguyên nhân chủ yếu là đầu vào quá nhiều như từ rượu, bia, thịt mỡ, hải sản… mà cơ thể không kịp thải hết hoặc/và vì đầu ra bị hạn chế (như gan thận yếu, lạm dụng sinh tố C và aspirin…) khiến acid uric được thải quá ít qua nước tiểu khiến nồng độ acid uric trong máu tăng cao.

Hậu quả là khớp bị viêm do tinh thể urate kết tụ trong khớp khiến nạn nhân bất ngờ bị cơn đau hơn dao cắt ngang khớp, thường ở ngón tay cái, ngón chân cái. Nguyên lý đơn giản là vậy nhưng trên thực tế nguyên nhân khiến đầu vào và đầu ra bị sai lệch làm nồng độ acid uric máu tăng cao ở Việt Nam lại rất đa dạng.

Theo bác sĩ Lương Lễ Hoàng, Trung tâm Cao áp Oxy TPHCM, thống kê của nhiều chục năm trước đây ghi rằng bệnh này thường gặp ở xứ lạnh, ở nam giới từ tuổi 50 dùng nhiều rượu bia, thực phẩm giàu đạm. Nhưng giờ đem ra so sánh với thực trạng ở Việt Nam thì không còn đúng nữa.

Bằng chứng là kết quả thống kê thực hiện ở TPHCM với 200 nhân viên ngành ngân hàng trong độ tuổi 25-40 cho thấy không dưới 60%, nam cũng như nữ, có lượng acid uric trong máu cao hơn định mức bình thường.

Điều đáng nói là, 3/4 trong số đó không có dấu hiệu đau khớp mà thường chỉ dị ứng hoặc thường gặp hơn nữa là tình trạng mệt mỏi triền miên. Đáng nói nữa là phân nửa trong số đó cho biết họ không hề dùng bia rượu. Thậm chí, không ít trong số họ thậm chí ăn chay nhiều ngày trong tháng.

Lý giải hiện tượng nhiều người bị gút một cách‘oan uổng’, bác sĩ Lương Lễ Hoàng cho rằng những trường hợp này không uống đủ nước trong ngày, trong giờ làm việc, nhất là ở người hay đổ mồ hôi, khiến acid uric cô đọng trong máu thay vì được pha loãng.

Nhiều trường hợp nhịn tiểu suốt ngày khiến acid uric có cơ hội tích lũy trên đường tiểu vì không thải ra ngoài nên phải lắng xuống. Một số bệnh nhân lạm dụng các thuốc giúp kết tủa acid uric trong khớp cũng như trong đường tiết niệu (như sinh tố C, aspirin…), do thói quen hễ mệt, hễ cảm thì uống thuốc.

Đáng nói nhất là một số bệnh nhân thường ngày rất chăm chỉ kiêng khem các thực phẩm giàu đạm như thịt mỡ, hải sản, rượu bia nhưng lại quá thường dùng món ăn làm tăng acid uric thậm chí còn hơn cả rượu, thịt, chẳng hạn như canh chua bạc hà mà không hề biết.

Nhiều bệnh nhân thiếu máu mà không biết, chẳng hạn vì bệnh sốt rét, vì rong kinh, vì lạm dụng thuốc có phản ứng phụ phá huyết như thuốc cảm, thuốc thấp khớp, kháng viêm…

Một nguyên nhân thường gặp khác là chuyển đổi chế độ dinh dưỡng đột ngột từ thói quen dùng nhiều rượu, thịt sang hình thức chay khiến cơ thể bị mất cân bằng, phải tiêu thụ một lượng purin của cơ thể để bù đắp, hậu quả là sinh ra lượng acid uric lớn trong thời gian ngắn.

Theo bác sĩ Bùi Thị Thuyết, Khoa xương khớp, bệnh viện E, một số bệnh nhân bị ngộ độc kim loại nặng do dùng nhiều thang thuốc cây cỏ không được bảo quản đúng cách hoặc kiêng cữ sau khi thầy thuốc phát hiện viêm gan, xơ vữa mạch máu nhưng thái quá hơn cả lời khuyên của nhà điều trị, thay vì thay đổi kiểu ăn uống với vận tốc hòa hoãn để cơ thể đừng phản ứng sai lệch.

Lạm dụng thực phẩm chức năng để tăng cân

Ngoài ra hiện nay nhiều người quá lạm dụng các loại thực phẩm chức năng chứa quá nhiều chất đạm để tăng cân mà không ngờ chất đạm một khi dùng như thuốc cũng là dao hai lưỡi.

Theo bác sĩ Thuyết, bệnh nhân gút cần được điều trị phù hợp với thể trạng và nguyên nhân.

Đối với bệnh nhân có axit uric cao, ngoài việc tránh những hiện tượng nói trên, cần giảm axit uric bằng chế độ ăn uống phù hợp, giảm đạm một cách hài hòa, uống nhiều nước, hạn chế rượu bia và tăng cường hoạt động thể chất. Ngoài ra, để hỗ trợ bệnh nhân chuyển chế độ kiêng khem một cách từ từ, có thể sử dụng một số chế phẩm hỗ trợ như trà Hoàng Tiên Đan plus nhằm cải thiện chức năng gan thận để tăng cường đào thải axit uric.

Trường hợp đã mắc gút, có thể dùng chế phẩm Hoàng Tiên Đan để hỗ trợ điều trị tích cực hơn. Với sản phẩm này, cơ thể không những đẩy hết lượng axit uric dư thừa ra ngoài mà còn giúp việc ăn kiêng vốn rất khó khăn trở nên thoải mái hơn.

Hoàng Tiên Đan còn tích cực hỗ trợ điều trị đối với những bệnh nhân gút có triệu chứng khớp xưng đỏ, ấn đau nhiều, khớp hoạt động hạn chế, dị dạng khớp, nổi u cục dưới da và quanh khớp. Đặc biệt những đối tượng vừa bị gút vừa bị tăng cholesterol trong máu cao.

Vũ Chiến